De meeste hobby kwekers gaan steeds bewuster om met plantenvoeding. Zo neemt de populariteit van kunstmest voor in de moestuin of de siertuin af. Ook wordt er steeds meer gebruikgemaakt van lokaal “afval”, zoals herfstbladeren, om de bodem van voeding te voorzien. Om nog bewuster om te kunnen gaan, kan het fijn zijn om te weten hoeveel stikstof, fosfor en kalium er in de grond zit. Op die manier kun je nog beter kijken welke organische materialen er aan de bodem toegevoegd worden om planten goed te laten groeien. Voor dit artikel test ik kant-en-klare bodem test kits, die het mogelijk maken om zelf het stikstof, fosfor en kalium gehalte van de grond te testen. Zodra er een nieuwe test kit te verkrijgen is, probeer ik deze uit te testen en de ervaringen hier neer te zetten.

In januari 2022 heb ik 5 verschillende bodem test kits met elkaar vergeleken. Hiervoor heb ik twee verschillende grondmonsters gebruikt: Een volle grondmonster uit onze moestuin en een potgrond monster uit een zak Cellmax Bio Soil Mix.

Van de Cellmax Bio Soil Mix weten we dat deze potgrond een pH-waarde tussen de 5,5 en 6,5 pH heeft. Ook weten we dat er twee soorten bemesting aan toegevoegd zijn, een organische meststof met een NPK van 10-2-5 en een bodemverbeteraar met een NPK van 2-0-2. Het is te verwachten dat de Cellmax Bio Soil Mix dus een relatief hoog stikstofgehalte heeft, voldoende fosfor bevat en meer dan voldoende kalium bevat.

Over het algemeen leken veel testen onnodig complex gemaakt, door het gebruik van capsules die open gemaakt moesten worden of door ingewikkelde extractie buisjes die moeilijk in elkaar te zetten waren. Alleen de Milwaukee NPK Soil Test Kit en de Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit waren simpel in gebruik, met eenvoudige fles en doosjes of zakjes voor de reactie stoffen.

De meeste testen leken een accurate pH-waarde weer te geven. Helaas zat er geen pH-test in de Milwaukee NPK Soil Test Kit. Het stikstofgehalte werd door alle testen, behalve de Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit, goed ingeschat. De uitslagen van de fosfor en kalium testen lagen sterk uit elkaar. Deze testen zijn een stuk complexer en gevoeliger dan de pH-test en de nitraattest, waardoor deze twijfelachtige uitslagen verklaard kunnen worden. Wanneer je graag met een kant-en-klare bodem test kit werkt, dan zou ik de Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit kiezen. De uitvoering van de test is eenvoudig, de uitslagen lijken in lijn met de verwachting en de prijs is niet al te hoog.

De Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit kan worden gebruikt om de pH-waarde, het stikstofgehalte, het fosforgehalte en het kalium gehalte van de grond te bepalen. De pH-waarde test heeft een bereik van 4,5 tot 7,5 pH, met een stapgrootte van 0,5 pH. De hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium wordt aangegeven als “laag”, “laag tot medium”, “medium”, “medium tot hoog” en “hoog”.

Klik op de foto’s hieronder om ze te vergroten en om de beschrijving zichtbaar te maken:

Om de test uit te kunnen voeren moet er eerst 1 deel grond met 4 delen water vermengd worden. Het mengsel moet geroerd worden en moet een tijdje staan om de stoffen in het water te laten oplossen.

Om de testen uit te voeren moest er voor elke test wat vloeistof uit het grond-water mengsel in een buisje gedaan worden. Hierbij moest een afgemeten hoeveelheid vloeistof uit een flesje en een maatschepje poeder uit een doosje worden gedaan. Om de kleur te laten ontwikkelen moesten de buisjes geschud worden en daarna een tijdje staan.

De Cellmax Bio Soil Mix potgrond had volgens de Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit een pH-waarde van 7,0 pH, bevatte een lage tot medium hoeveelheid stikstof, een medium hoeveelheid fosfor en een hoge hoeveelheid kalium. De volle grond had volgens de Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit een pH-waarde van 7,5 pH, een lage hoeveelheid stikstof, een medium hoeveelheid fosfor en een medium tot hoge hoeveelheid kalium. De kleurenkaarten waren moeilijk te lezen, vooral de pH-waarde van de Cellmax Bio Soil Mix was moeilijk om af te lezen.

De Worth Gardening by Garland Soil Testing Kit is makkelijk om uit te voeren, vanwege de bijgeleverde pipetjes en maatschepjes. Helaas zijn de kleurenkaarten moeilijk af te lezen, waardoor ik er niet zeker van ben of ik de kleuren juist heb beoordeeld.

De Milwaukee NPK Soil Test Kit kan worden gebruikt om de hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium in de bodem te bepalen. Deze testkit bevat geen pH-test. De hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium in de bodem wordt aangegeven als “spoor”, “laag”, “medium” en “hoog”.

Klik op de foto’s hieronder om ze te vergroten en om de beschrijving zichtbaar te maken:

De Milwaukee NPK Soil Test Kit kan worden gebruikt om de hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium in de bodem te bepalen. Deze testkit bevat geen pH-test. De hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium in de bodem wordt aangegeven als “spoor”, “laag”, “medium” en “hoog”.

Om de test uit te voeren moet er eerst een aftreksel gemaakt worden van de grondmonsters. Hiervoor wordt vloeistof uit de bijgeleverde fles verdund azijnzuur gebruikt. Eerst wordt het azijnzuur in een buisje gedaan en dan wat grond. Dit wordt geschud en daarna moet het buisje een tijdje staan, zodat de stikstof, fosfor en kalium kunnen oplossen in de vloeistof.

Bij alle testen moest er eerst wat vloeistof uit het buisje met de verdunde azijnzuur en de grond gedaan worden en daarna een zakje reactie poeder. Dit moest goed geschud worden en vervolgens moest dit een tijdje staan tot de kleur was ontwikkeld.

Volgens de Milwaukee NPK Soil Test Kit bevatte de Cellmax Bio Soil Mix potgrond veel stikstof, veel fosfor en weinig kalium. De volle grond bevatten weinig stikstof, veel fosfor en nauwelijks kalium. Over het algemeen waren de kleurenkaarten goed te lezen.

De Milwaukee NPK Soil Test Kit komt over als een professionele test. Het gebruik van verdunde azijnzuur om de grond in op te lossen komt dichter in de buurt van de methoden die in professionele bodem testen wordt gebruikt. Ook waren de kleurenkaarten goed te lezen. Wat vooral een goed punt is, is dat er op de verpakkingen duidelijk wordt aangegeven hoe er veilig gewerkt wordt en wat er gedaan moet worden als er iets fout gaat.

De Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit kan worden gebruikt om de pH-waarde, het stikstofgehalte, het fosforgehalte en het kaliumgehalte van de bodem te bepalen. De pH-waarde test heeft een bereik van 4,5 tot 7,5, met een stapgrootte van 0,5 pH. De hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium wordt aangegeven als “uitgeput”, “gebrekkig”, “adequaat”, “voldoende” en “overschot”.

Klik op de foto’s hieronder om ze te vergroten en om de beschrijving zichtbaar te maken:

De pH-test van de Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit wordt op een andere manier gedaan dan de stikstof, fosfor en kalium testen. Voor de pH-test voeg je wat grond toe in een gewoon buisje. Hierbij doe je bariumsulfaat poeder en de pH test oplossing. Dit schud je even en laat je een tijdje staan om de kleur te laten ontwikkelen. Met de kleurenkaart kun je vervolgens bepalen wat de pH-waarde van de grond is. Volgens de Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit had de Cellmax Bio Soil Mix een pH-waarde van 5,0 pH en de volle grond een pH-waarde van 7,5 pH.

Voor de stikstof, fosfor en kalium test moest een speciaal extractie buisje worden gebruikt. Hier werd eerst een papieren filter in aangebracht. Daarna moest er wat grond in het buisje gedaan worden. Bij de grond werd voor elke test een speciale extractie vloeistof toegevoegd. Voor elke test moest een andere hoeveelheid grond en een andere hoeveelheid extractie vloeistof gebruikt worden, dus bij het gebruik van deze test is het belangrijk om de beschrijving goed te lezen.

Na het toevoegen van de extractie vloeistof moest er eerst een kleiner buisje, waar het filterpapier in gedaan was, in het buisje geduwd worden waar de grond en de extractie vloeistof in zat. Dit moest voorzichtig geschud worden. Na het schudden moest er een dop op de buisjes gedraaid worden. Hierdoor werden de gronddeeltjes en de vloeistof van elkaar gescheiden.

De heldere vloeistof moest vervolgens in een ander buisje worden gegoten. Door het ontwerp van het extractie buisje is het makkelijk om te knoeien, terwijl er maar weinig vloeistof in het extractie buisje zit. Bij de vloeistof moest voor de stikstof en fosfor test een poeder in het buisje gedaan worden en bij de kaliumtest een vloeistof. Dit moest weer geschud worden en ook weer een tijdje staan om de kleur te laten ontwikkelen.

De stikstof test was redelijk eenvoudig af te lezen. Volgens de Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit was het stikstofniveau van de Cellmax Bio Soil Mix potgrond gebrekkig en was het stikstofniveau van de volle grond uitgeput.

De fosfor test was moeilijker af te lezen. Het buisje moest op de kleurenkaart gezet worden, zodat de vloeistof in het buisje vergeleken kon worden met de kleurenkaart. Vooral de kleur van de Cellmax Bio Soil Mix kwam niet overeen met de kleuren op de kleurenkaart. Het lijkt alsof de Cellmax Bio Soil Mix een adequaat fosfor niveau heeft en de volle grond een voldoende niveau heeft.

Ook de kaliumtest was moeilijk af te lezen. Het buisje over de kleurenkaart gezet worden, tot het laagste niveau waarbij de afdruk nog te zien was. Zowel bij de Cellmax Bio Soil Mix als bij de volle grond leek het kaliumgehalte uitgeput te zijn.

De Lusterleaf Soil pH, N, P, K Test Kit is in mijn ogen onnodig ingewikkeld. De set ziet er interessant en professioneel uit, maar door een trechter met een ronde filter te gebruiken zou het veel eenvoudiger zijn om de testen uit te voeren. Het in elkaar zetten van het extractie buisje was niet eenvoudig, en het is een paar keer gebeurt dat de test over moest, omdat de filter van zijn plek schoof. Ook worden de testen uitgevoerd met een hele kleine hoeveelheid grond, waardoor de kans groot is dat de test niet representatief is voor de hele tuin of de hele plantenbak. Verder was de kleurenkaart voor de fosfor en de kaliumtest moeilijk af te lezen.

Met de Soil Test Kit van The Good Life kun je de pH, het stikstofgehalte, het fosforgehalte en het kalium gehalte van grond bepalen. De pH-test heeft een bereik tussen de 5.0 en 8.0 pH, met een stapgrootte van 1.0 pH. Het stikstof, fosfor en kalium gehalte van de bodem wordt aangegeven als “uitgeput”, “gebrekkig”, “adequaat”, “voldoende” en “overschot”.

Klik op de foto’s hieronder om ze te vergroten en om de beschrijving zichtbaar te maken:

De pH-test wordt op een andere manier uitgevoerd dan de stikstof, fosfor en kalium test. Voor de pH-test moet de inhoud van de groene capsule in het testbakje gedaan worden. Dit is niet eenvoudig, waardoor een deel van de poeder naast het bakje valt. Om de poeder toch in het bakje te krijgen, is het aan te raden om een blad papier onder het bakje te leggen, waarmee het gevallen poeder ook in het bakje gedaan kan worden.

Vervolgens moet een kant capsule twee keer gevuld worden met grond, en moet dit ook in het bakje gedaan worden. Voor de volle grond was dit te doen, omdat de grond redelijk fijn was. De potgrond had een grovere structuur, door de kokosvezels, waardoor dit bijna onmogelijk was.

Als laatste moest er nog water aan het bakje toegevoegd worden. Om dit was eenvoudiger te maken heb ik een pipet gebruikt, want de opening van het bakje was klein, waardoor het gieten van een kleine hoeveelheid moeilijk was.

Na het bakje geschud te hebben en te laten rusten om de kleur te laten ontwikkelen, kon de kleur afgelezen worden. De Cellmax Bio Soil Mix potgrond had volgens deze test een pH-waarde van 6.0 pH en de volle grond had een pH-waarde van 8.0 pH.

Om de stikstof, fosfor en kalium testen uit te voeren moest er eerst 1 deel grond met 5 delen water gemengd worden. De vloeistof die hieruit is ontstaan wordt gebruikt om de test bakjes te vullen. Bij het water wordt vervolgens de inhoud van een capsule toegevoegd, paars voor stikstof, blauw voor fosfor en oranje voor kalium. Hierna wordt het bakje geschud en moet het bakje een tijdje staan, zodat de poeder met de stoffen in de vloeistof kan reageren.

Volgens de Soil Test Kit van The Good Life had de Cellmax Bio Soil Mix potgrond een overschot aan stikstof, was het fosforgehalte uitgeput en was het kalium gehalte gebrekkig. De volle grond had een uitgeputte hoeveelheid stikstof, een uitgeputte hoeveelheid fosfor en een gebrekkige hoeveelheid kalium. De kleurenkaart van deze bodemtest kit was moeilijk om af te lezen. Vooral bij de lagere hoeveelheden was het moeilijk om te zien in welke categorie de test viel, omdat de kleur van de test vermengd was met de kleur die de grond aan het water af gaf.

De Soil Test Kit van The Good Life zou ik zelf niet nog een keer kopen. De capsules gaan moeilijk open en de bakjes zijn moeilijk schoon te maken. Het aflezen van de kleurenkaarten is makkelijk wanneer de grond veel stikstof, fosfor of kalium bevat, maar wanneer de grond een lagere hoeveelheid bevat, is het moeilijk om te bepalen in welke categorie het valt.

De Rapitest Tomato Grower’s Kit is een testkit om erachter te komen wat de pH-waarde van de grond is en om te bepalen hoeveel stikstof, fosfor en kalium er in de grond zit. De pH-waarde test heeft een bereik van 5.0 tot 8.0 pH, met een stapgrootte van 1.0 pH. De hoeveelheid stikstof, fosfor en kalium in de bodem wordt aangegeven als “erg laag”, “laag”, “medium” en “hoog”. Het is niet duidelijk of deze niveaus speciaal zijn afgestemd op tomatenplanten.

Klik op de foto’s hieronder om ze te vergroten en om de beschrijving zichtbaar te maken:

De pH-test wordt op een andere manier uitgevoerd dan de drie andere testen. Voor de pH-test moet er grond in het buisje met het groene dopje worden gedaan. Het is best een dun buisje, dus dit was best wel een geklieder.

Vervolgens moest de inhoud van de groene capsule in het buisje worden gestrooid. Hiervoor moet de capsule open gemaakt worden. Dit is niet makkelijk, en de poeder in het buisje valt er makkelijk uit. Het is daarom aan te raden om het open maken van de capsule boven een blad te doen, zodat je de gemorste poeder later makkelijk in het buisje kunt strooien.

Bij de grond en het poeder moet vervolgens water worden toegevoegd. Ik heb dit zelf met een pipetje gedaan, omdat het niet zo makkelijk is om uit de losse pols zo’n kleine hoeveelheid water exact uit een fles te gieten.

Als alles erin zit moet het buisje geschud worden. In de handleiding staat helaas niet precies hoelang het buisje geschud moet worden. Ik ben gestopt zodra alles gemengd leek. Na het schudden moet het buisje 10 minuten staan, zodat de poeder met de zuren in de grond kan reageren.

De Cellmax Bio Soil Mix had volgens de pH-test uit de Rapitest Tomato Grower’s Kit een zure pH van 6.0. De volle grond had volgens deze test een basische pH van 8.0. De uitslag van de Cellmax potgrond was eenvoudig af te lezen, maar de uitslag van de volle grond was lastiger. De kleurenkaart toont de kleuren oranjegeel, geel, lichtgroen, donkergroen, terwijl de vloeistof bij het testen van de volle grond een groenblauwe kleur kreeg.

Voordat de stikstof, fosfor en kalium testen uit de Rapitest Tomato Grower’s Kit gedaan konden worden, moesten de grondmonsters vermengd worden met water. Hiervoor moest er 1 deel grond met 5 delen water gemengd worden. Dit moest 1 minuut geroerd worden en vervolgens moest het mengsel 10 minuten staan.

Om de drie testen uit te voeren, moest elk buisje tot het vierde streepje gevuld worden met vloeistof uit het grond-water mengsel. Ook hier heb ik weer gebruikgemaakt van een pipetje, omdat het niet eenvoudig was om zonder al te veel te knoeien water in het kleine buisje te krijgen.

Om de testen uit te voeren, moest er voor elke test weer een capsule opengemaakt worden en moest de poeder die in de capsule zat in het buisje gedaan worden. De paarse capsule was voor de stikstof test, de blauwe capsule voor de fosfor test en de oranje capsule voor de kalium test. Net als bij de pH-test was het ook bij deze capsules moeilijk om de capsules open te krijgen zonder poeder te morsen. De fosfor capsule ging tijdens het open maken zelfs kapot.

Na het toevoegen van de poeder uit de capsule, moesten de buisjes eerst een minuut geschud worden en daarna moesten de buisjes 10 minuten staan. Na 10 minuten kan de uitslag afgelezen worden van de kleurenkaart.

De stikstof test gaf aan dat de Cellmax Bio Soil potgrond veel stikstof bevatten en de volle grond weinig. De hoge waarde was makkelijk af te lezen van de kleurenkaart, maar de lage waarde was moeilijker te bepalen.

De fosfor test was onduidelijk. Bij beide testen lag er een blauwe laag op de bodem, maar was het water nauwelijks gekleurd. Naast elkaar was het buisje van de volle grond iets donkerder dan het buisje van de Cellmax Bio Soil potgrond, maar op de kleurenkaart leken ze allebei in de zeer laag categorie te vallen.

De kalium test gaf aan dat de Cellmax Bio Soil potgrond zeer veel kalium bevatten. De kleur van de volle grond kalium test leek aan te geven dat de grond een medium hoeveelheid kalium bevat.

Over het algemeen is de Rapitest Tomato Grower’s Kit geen aanrader. Doordat de test maar materiaal bevat voor 1 pH test, 1 stikstof test, 1 fosfor test en 1 kalium test, is de test duur. De capsules zijn moeilijk te openen en kunnen naar mijn mening voor onveilige situaties zorgen. Het aflezen van de hoogste waarde was eenvoudig, maar door de interactie tussen de kleur van het water en de kleur van de test was het moeilijk om de lagere waardes af te lezen.

Het zelf kweken van groenten, fruit, kruiden en bloemen gaat meestal gemakkelijk, maar soms zit er ook wel eens wat tegen. Mocht je een vraag hebben over het kweken van planten, dan zullen wij deze zo goed mogelijk proberen te beantwoorden. Je kunt je vragen onderaan deze pagina stellen, via het Disqus formulier. Om naar het Disqus formulier te gaan, klik je op de “Stel een vraag!”-knop hieronder.

• Faber, B. A., Downer, A. J., Holstege, D., & Mochizuki, M. J. (2007). Accuracy varies for commercially available soil test kits analyzing nitrate–nitrogen, phosphorus, potassium, and pH. HortTechnology, 17(3), 358-362.
• Sharma, S., & Chatterjee, A. (2019). Comparing soil test kits with standard lab‐based soil tests for agricultural soils. Crops & Soils, 52(2), 18-20.
• Thompson, K. (2020). Soil Quality Tests for Classroom Use.
• Youngquist, C., Norton, J., & Harsh, J. Developing a Soil Kit for Extension Programming.