Planten die last hebben van bladluizen, schildluizen of witte vliegen, kunnen ook last hebben van roetdauw. De zwarte, plakkerige substantie op de bladeren is niet alleen onsierlijk, maar zorgt er ook voor dat de plant minder goed groeit. In dit artikel kun je lezen hoe je roetdauw schimmel herkent en hoe je het kunt verwijderen.

Roetdauw is een zwarte of donkergroene schimmellaag die op de bovenkant van bladeren, takken, de stam en vruchten kan voorkomen. De schimmel groeit op de suikerrijke honingdauw die bladluizen, schildluizen, witte vliegen en andere zuigende insecten uitscheiden. Omdat de schimmel op de honingdauw groeit, voelt de schimmel vaak wat plakkerig aan.

Roetdauw schimmel groeit niet in het blad, maar op de honingdauw laag die op het blad zit. Een goede manier om erachter te komen of zwarte plekken op een plant roetdauw zijn, is door er met een vochtig doekje over te wrijven. Als het lukt om de zwarte laag weg te wrijven, dan is het zeker roetdauw schimmel. Wanneer je goed kijkt, dan zul je bladluizen of schildluizen op de plant ontdekken.

Roetdauw kan door verschillende schimmels worden veroorzaakt. Alle schimmels die roetdauw kunnen veroorzaken komen uit de stam Ascomycota. Deze schimmels leven op de buitenkant van het blad en dringen het blad niet binnen. Hierdoor verdwijnt de schimmel zodra de voedingsbron, meestal de honingdauw, weg wordt gehaald. 

Ondanks dat de schimmel het blad niet binnendringt, kan hij toch schade veroorzaken aan een plant. De schimmel houdt namelijk zonlicht tegen. Hierdoor kan de plant minder energie aanmaken. Het fotosyntheseproces waarbij planten energierijke glucose aanmaken heeft namelijk licht nodig om te kunnen werken. Op de lange termijn zorgt roetdauw er dan ook voor dat de vitaliteit en de weerstand van de plant afneemt. Insecten en ziekteverwekkers krijgen hierdoor meer grip op de boom. Voor de gezondheid van je plant is het daarom allereerst belangrijk om de insecten die honingdauw uitscheiden te bestrijden. Wanneer een groot deel van de bladeren zwart zijn geworden door de roetdauw schimmel, dan is het ook aan te raden om de schimmel zelf te bestrijden. Op die manier kan de plant snel meer energie aanmaken en hierdoor herstellen.

Roetdauw schimmel kan alleen op een plant groeien als er honingdauw op de plant zit. Om te voorkomen dat er honingdauw op de plant zit, is het belangrijk om de bladluizen of de schildluizen die op de plant zitten te bestrijden. Zodra het aantal bladluizen of schildluizen op de plant afneemt, dan neemt de hoeveelheid roetdauw na verloop van tijd ook af. Wanneer de roetdauw de plant lelijk maakt of wanneer meer dan een derde van de bladeren onder de zwarte aanslag zit, dan kun je overwegen om de schimmel zelf ook te bestrijden. Probeer dit zo veel mogelijk te voorkomen, omdat de meeste anti-schimmel middelen, zelfs biologische of natuurlijke, een negatief effect kunnen hebben op goede insecten en het bodemleven.

De eerste stap in het verwijderen van roetdauw schimmel is om de honingdauw en de roetdauw regelmatig, het liefst elke dag, weg te spoelen. Afhankelijk van de kwetsbaarheid van de plant kun je dit bijvoorbeeld met een stevige straal doen, met een zachte (auto) borstel die je op de waterslang kunt aansluiten of met een spons. Gebruik hierbij geen zeep, alcohol of bleek, want dit kan de cellen in de bladeren beschadigen en dit heeft een negatief effect op goede insecten en het bodemleven. Uiteraard is het aan te raden om te wachten met het wegspoelen van de roetdauw aanslag totdat eventuele bestrijdingsmiddelen tegen bladluizen en schildluizen uitgewerkt zijn.

Wanneer water alleen niet genoeg is, dan kun je een mengsel van 1 theelepel (5 milliliters) sojaolie, zoals Cruydhof Biologische Sojaolie, en 500 milliliters water maken om op de delen van de plant te sprayen die onder de roetdauw schimmel zitten. Eventueel kun je aan het oliewater mengsel nog een emulgator, zoals de Chi Emulgator of Rimulgan, toevoegen om het beter te laten mengen. Hou er wel rekening mee dat steeds meer onderzoeken laten zien dat sommige emulgators op zichzelf een negatief effect of goede insecten, zoals bijen, hebben. De sojaolie in het mengsel zorgt ervoor dat de schimmel dood gaat en dat de schimmel makkelijker los komt. Probeer enkele dagen na het aanbrengen van de sojaolie spray de plant weer af te spoelen met water. Als er dan nog steeds roetdauw op de bladeren zit, dan kun je de sojaolie spray weer opnieuw aanbrengen.

Het komt vrijwel nooit voor dat roetdauw schimmel niet weg gaat na meerdere wasbeurten met water, eventueel gecombineerd met de sojaolie spray. In het uitzonderlijke geval dat dit wel gebeurt, dan is het allereerst belangrijk om na te gaan of de bladluizen of de schildluizen plaag op de plant voldoende onder controle is. Ook is het dan belangrijk om nog eens te kijken of het wel echt om roetdauw schimmel gaat, en niet om een andere ziekte.

Het zelf kweken van groenten, fruit, kruiden en bloemen gaat meestal gemakkelijk, maar soms zit er ook wel eens wat tegen. Mocht je een vraag hebben over het kweken van planten, dan zullen wij deze zo goed mogelijk proberen te beantwoorden. Je kunt je vragen onderaan deze pagina stellen, via het Disqus formulier. Om naar het Disqus formulier te gaan, klik je op de “Stel een vraag!”-knop hieronder.

• Adepoju, A. O., Ogunkunle, A. T., & Femi-Adepoju, A. G. (2014). Antifungal Activities Of Seed Oil Of Neem (Azadirachta indica A. Juss.). Global J. Biol. Agric. Health. Sci, 3(1), 106-109.
• Chomnunti, P., Schoch, C. L., Aguirre-Hudson, B., Ko-Ko, T. W., Hongsanan, S., Jones, E. G., ... & Hyde, K. D. (2011). Capnodiaceae. Fungal Diversity, 51(1), 103-134.
• Chomnunti, P., Hongsanan, S., Aguirre-Hudson, B., Tian, Q., Peršoh, D., Dhami, M. K., ... & Hyde, K. D. (2014). The sooty moulds. Fungal Diversity, 66(1), 1-36.
• Dhami, M. K., Weir, B. S., Taylor, M. W., & Beggs, J. R. (2013). Diverse honeydew-consuming fungal communities associated with scale insects. PloS one, 8(7), e70316.
• Hansford, C. G. (1946). The folicolous ascomycetes, their parasites and associated fungi.
• Kelderer, M., Casera, C., Vargas, A. M., & Öttl, S. Approaches how to reduce sooty mold on organically produced apples.
• Ilias, F., Bensehaila, S., Medjdoub, K., El Haci, I., & Gaouar-Benyelles, N. (2015). The role of phenolic compounds in the defense of sooty mold of olive leaves (Olea europea L.). African Journal of Microbiology Research, 9(15), 1075-1081.
• Santos, S. A., Santos, C., Silva, S., Pinto, G., Torres, L. M., & Nogueira, A. J. (2013). The effect of sooty mold on fluorescence and gas exchange properties of olive tree. Turkish Journal of Biology, 37(5), 620-628.
• Schoulties, C. L. (1980). Sooty molds. Florida Department of Agriculture and Consumer Services.
• Sitara, U., Niaz, I., Naseem, J., & Sultana, N. (2008). Antifungal effect of essential oils on in vitro growth of pathogenic fungi. Pakistan Journal of Botany, 40(1), 409.
• Srivastava, V. K., & Thakre, R. (2000). Synergism and antagonism among the fungi grown in honeydew secretion on leaf surface of Nagpur mandarin. Indian Phytopathology, 53(2), 193-196.